Phát triển báo chí bền vững trong thời đại số từ góc nhìn mô hình 7S

Áp dụng vào Báo Tuổi Trẻ, mô hình cho thấy những yếu tố cốt lõi tạo nên vị thế của một tòa soạn lớn và năng động.

Thực tiễn vận hành tòa soạn hội tụ tại Báo Tuổi Trẻ

Trong nhiều năm qua, sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ số, mạng xã hội và các nền tảng truyền thông mới đã làm thay đổi sâu sắc thói quen tiếp nhận thông tin của công chúng. Điều đó buộc các cơ quan báo chí truyền thống phải tái cấu trúc hoạt động, tối ưu nguồn lực, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ và xây dựng mô hình phát triển bền vững. Nhiều nghiên cứu quốc tế chỉ ra rằng hiệu quả hoạt động của tổ chức không chỉ phụ thuộc nguồn lực mà còn phụ thuộc vào mức độ phối hợp giữa chiến lược, cơ cấu tổ chức, hệ thống vận hành, chất lượng nhân sự và văn hóa nội bộ. Với báo chí, yếu tố đó càng trở nên quan trọng khi nội dung, tốc độ, công nghệ và uy tín nghề nghiệp luôn gắn liền với nhau.

Chuyển đổi số báo chí hướng đến nền báo chí “chuyên nghiệp - hiệu quả” (Ảnh minh hoạ)

Báo Tuổi Trẻ là một trong những cơ quan báo chí tiên phong trong chuyển đổi số tại Việt Nam. Tòa soạn xác định rõ sứ mệnh đồng hành với giới trẻ, thúc đẩy giá trị nhân văn và trách nhiệm xã hội. Tầm nhìn hướng tới trở thành tổ hợp truyền thông đa nền tảng đã mở đường cho các quyết sách chiến lược phù hợp: tăng trưởng số lượng người dùng trả phí, mở rộng thị trường quảng cáo trực tuyến và phát triển các dịch vụ truyền thông – sự kiện gắn với thương hiệu Tuổi Trẻ. Việc xác định mục tiêu chiến lược rõ ràng là điều kiện quan trọng giúp tòa soạn duy trì sức cạnh tranh trong môi trường thông tin biến động.

Cùng với đó, mô hình tòa soạn hội tụ được triển khai mạnh mẽ, giúp kết nối các bộ phận sản xuất nội dung, kỹ thuật và kinh doanh trong cùng một quy trình thống nhất. Cơ cấu linh hoạt này giúp nâng cao tốc độ xuất bản, tăng hiệu quả phối hợp và tối ưu chi phí vận hành. Nhờ vậy, tòa soạn không chỉ duy trì chất lượng nội dung mà còn phát triển được nhiều loại hình dịch vụ mới như đào tạo báo chí, tổ chức sự kiện, truyền thông thương hiệu… góp phần đa dạng hóa nguồn thu và giảm phụ thuộc vào quảng cáo truyền thống.

Không gian làm việc mở cùng với thiết kế đèn trần sang trọng, hiện đại của Báo tuổi trẻ (Ảnh: Báo Tuổi trẻ)

Việc đầu tư đồng bộ vào hệ thống công nghệ là một trong những điểm nổi bật của Tuổi Trẻ. Hệ thống CMS hiện đại, các công cụ phân tích dữ liệu người đọc, ứng dụng AI trong thiết kế giao diện và gợi ý nội dung, cùng việc xây dựng nền tảng sản xuất nội dung đa phương tiện đã tạo nên một quy trình xuất bản chuyên nghiệp. Công nghệ không chỉ rút ngắn thời gian sản xuất mà còn giúp kiểm soát chất lượng, tăng khả năng tiếp cận độc giả và nâng cao hiệu quả khai thác quảng cáo.

Nhân lực cũng là yếu tố quan trọng tạo nên hiệu quả hoạt động. Tuổi Trẻ sở hữu đội ngũ phóng viên, biên tập viên giàu kinh nghiệm, đồng thời được đào tạo liên tục để đáp ứng nhu cầu làm báo đa nền tảng. Việc thành lập Trung tâm Đào tạo vào cuối năm 2024 cho thấy tòa soạn chú trọng phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao và xây dựng hệ sinh thái đào tạo chuyên nghiệp nhằm bắt kịp xu hướng báo chí hiện đại.

Lãnh đạo luôn khuyến khích thử nghiệm nội dung mới, ứng dụng công nghệ và giữ vững giá trị cốt lõi của báo chí là trung thực, khách quan và nhân văn (Ảnh: Báo Tuổi trẻ)

Phong cách lãnh đạo của tòa soạn mang tính đổi mới, linh hoạt và đề cao tinh thần sáng tạo. Lãnh đạo luôn khuyến khích thử nghiệm nội dung mới, ứng dụng công nghệ và giữ vững giá trị cốt lõi của báo chí là trung thực, khách quan và nhân văn. Văn hóa tổ chức đoàn kết, trách nhiệm và đổi mới liên tục chính là nền tảng giữ vững uy tín của Tuổi Trẻ trên trường truyền thông.

Những yếu tố trên kết hợp tạo nên năng lực cốt lõi nổi bật của tòa soạn, bao gồm khả năng sản xuất nội dung chất lượng, điều tra chuyên sâu, sáng tạo đa nền tảng và sử dụng dữ liệu để tối ưu hóa hiệu quả nội dung. Giá trị chung như tính nhân văn, trách nhiệm xã hội, sự trung thực và tinh thần phụng sự cộng đồng tiếp tục được duy trì và phát huy mạnh mẽ, trở thành tài sản vô hình nhưng có sức ảnh hưởng lớn đối với thương hiệu Tuổi Trẻ.

Khu vực giải trí được bố trí nhiều ghế ngồi, tầm nhìn ra nhiều hướng khác nhau (Ảnh: Báo tuổi trẻ)

Việc phân tích Báo Tuổi Trẻ theo mô hình McKinsey 7S cho thấy hiệu quả hoạt động của tòa soạn đến từ sự đồng bộ giữa chiến lược rõ ràng, cơ cấu tổ chức linh hoạt, hệ thống công nghệ hiện đại, đội ngũ nhân lực chất lượng, phong cách lãnh đạo đổi mới và các giá trị cốt lõi được giữ vững. Trong bối cảnh chuyển đổi số tiếp tục diễn tiến mạnh mẽ, sự kết hợp hài hòa giữa bảy yếu tố trong mô hình 7S sẽ là cơ sở để Báo Tuổi Trẻ tiếp tục duy trì vị thế hàng đầu, mở rộng ảnh hưởng và đóng góp tích cực vào sự phát triển của báo chí Việt Nam.

Ứng dụng mô hình 7S trong định hướng phát triển Tạp chí Sức Khỏe Cộng Đồng

Tạp chí Sức Khỏe Cộng Đồng ra đời trong bối cảnh Đảng và Nhà nước ngày càng coi trọng công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân, coi sức khỏe là vốn quý nhất của mỗi con người và của cả dân tộc. Là cơ quan truyền thông chuyên sâu về y tế cộng đồng, Tạp chí không chỉ làm nhiệm vụ thông tin – tuyên truyền đơn thuần mà còn đóng vai trò là cầu nối giữa chính sách và thực tiễn, giữa ngành y tế với người dân, giữa cơ quan quản lý với đội ngũ chuyên gia, nhà khoa học và mạng lưới y tế cơ sở. Chính vì vậy, việc nhìn nhận lại vị thế, tiềm năng và định hướng phát triển của Tạp chí Sức Khỏe Cộng Đồng trong bối cảnh chuyển đổi số, trên các lĩnh vực hoạt động khác nhau, là yêu cầu có ý nghĩa chiến lược.

Nhà báo Chu Thị Loan - Tổng Biên tập Tạp chí Sức Khoẻ Cộng Đồng chia sẽ tại các diễn đàn truyền thông (Ảnh: NVCC)

Trước hết, xét trên lĩnh vực truyền thông chính sách y tế và sức khỏe cộng đồng, Tạp chí Sức Khỏe Cộng Đồng có lợi thế đặc biệt khi gắn với Hội Giáo dục chăm sóc sức khỏe cộng đồng Việt Nam và hệ thống đối tác rộng khắp. Đây là nền tảng để Tạp chí trở thành kênh tuyên truyền đáng tin cậy về chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước trong lĩnh vực y tế, dân số, an toàn thực phẩm, phòng chống dịch bệnh, dinh dưỡng cộng đồng, chăm sóc sức khỏe học đường… Việc vận dụng mô hình McKinsey 7S vào lĩnh vực này giúp Tạp chí xác định rõ chiến lược nội dung: không chạy theo tin tức “nóng” một cách đơn lẻ, mà tập trung phân tích chiều sâu, giải thích chính sách, chỉ ra ý nghĩa thực tiễn, cung cấp kiến thức có thể áp dụng vào đời sống. Nội dung, cấu trúc tòa soạn, cách thức tổ chức bản thảo, đội ngũ cộng tác viên và hệ thống biên tập đều phải hướng tới việc nâng cao chất lượng các bài viết chuyên đề, nâng cao tính khoa học, tính chuẩn xác, đồng thời vẫn giữ được tính gần gũi, dễ hiểu đối với đông đảo bạn đọc.

Tạp chí xác định rõ chiến lược nội dung: không chạy theo tin tức “nóng” một cách đơn lẻ, mà tập trung phân tích chiều sâu, cung cấp kiến thức có thể áp dụng vào đời sống (Ảnh tư liệu)

Trên lĩnh vực truyền thông y tế cơ sở và giáo dục sức khỏe cộng đồng, Tạp chí Sức Khỏe Cộng Đồng có nhiều điều kiện để tạo dấu ấn riêng. Sự phối hợp với các Sở Y tế, Sở Giáo dục và Đào tạo, bệnh viện, trường học, hệ thống y tế dự phòng, trạm y tế xã, phường… mở ra không gian truyền thông rất rộng. Nếu biết tận dụng, Tạp chí có thể trở thành “thư viện mở” về tri thức sức khỏe cộng đồng, nơi người dân, giáo viên, học sinh, cán bộ y tế cơ sở có thể tìm được các tài liệu, bài viết, chuyên mục sát với thực tế đời sống. Mô hình 7S gợi ý cho Tạp chí cách tổ chức nguồn lực trong lĩnh vực này: chiến lược nội dung gắn với chương trình, kế hoạch hành động của các bộ, ngành; cấu trúc tòa soạn dành không gian xứng đáng cho các tuyến bài về y tế cơ sở; hệ thống cộng tác viên được tổ chức thành mạng lưới từ trung ương tới địa phương; kỹ năng của đội ngũ biên tập, phóng viên được bồi dưỡng theo hướng “hiểu việc quản lý, nắm chắc chuyên môn, biết ngôn ngữ của cộng đồng”. Giá trị chung mà Tạp chí cần kiên định là tính hữu ích, tính nhân văn và sự tôn trọng người đọc.

Lĩnh vực an toàn thực phẩm, dinh dưỡng và môi trường sống là mảng đề tài rất lớn, có tác động trực tiếp đến sức khỏe cộng đồng và luôn được xã hội quan tâm. Trong bối cảnh ngày càng gia tăng các vấn đề về thực phẩm bẩn, ô nhiễm môi trường, lạm dụng hóa chất, sản phẩm kém chất lượng, Tạp chí Sức Khỏe Cộng Đồng có trách nhiệm tham gia cùng hệ thống chính trị trong việc cảnh báo, định hướng, cung cấp thông tin chính xác, khoa học, tránh cả hai thái cực là thờ ơ hoặc giật gân, gây hoang mang. Để làm tốt điều này, Tạp chí cần xây dựng các tuyến bài phản biện, phân tích, bài cảnh báo… đồng thời mở các trang chuyên mục về tư vấn tiêu dùng an toàn, hướng dẫn lựa chọn thực phẩm, chế độ dinh dưỡng lành mạnh, cách nhận diện nguy cơ và phòng tránh. Các yếu tố trong mô hình 7S – từ chiến lược đề tài, kỹ năng phóng viên, hệ thống cộng tác viên chuyên gia, đến phong cách lãnh đạo tòa soạn – đều phải cùng hướng đến mục tiêu tạo ra một “hệ sinh thái thông tin tin cậy về an toàn thực phẩm và sức khỏe cộng đồng”.

Tạp chí xây dựng được một mô hình Tòa soạn đa nền tảng, sản xuất nội dung cho nhiều “ngõ vào”: Tạp chí in, Tạp chí điện tử, mạng xã hội, video, podcast, tọa đàm trực tuyến, hội thảo kết hợp truyền thông (Ảnh tư liệu)

Trong lĩnh vực chuyển đổi số và xây dựng tòa soạn hội tụ, Tạp chí Sức Khỏe Cộng Đồng đang đứng trước một ngưỡng cửa quan trọng. Nếu như trước đây, Tạp chí chủ yếu dựa vào ấn phẩm in và các hình thức truyền thông truyền thống, thì hiện nay, yêu cầu đặt ra là phải xây dựng được một mô hình Tòa soạn đa nền tảng, có khả năng sản xuất nội dung cho nhiều “ngõ vào”: Tạp chí in, Tạp chí điện tử, mạng xã hội, video, podcast, tọa đàm trực tuyến, hội thảo kết hợp truyền thông. Vận dụng mô hình 7S, Tạp chí cần xác định chiến lược số hóa rõ ràng: ưu tiên những mảng nội dung có thế mạnh, xây dựng đội ngũ nhân sự nòng cốt trong mảng công nghệ và nội dung số, đầu tư từng bước nhưng quyết liệt vào hệ thống quản trị nội dung (CMS), phân tích dữ liệu bạn đọc, tối ưu giao diện và trải nghiệm người dùng. Cấu trúc tổ chức phải thích nghi với tòa soạn hội tụ: phóng viên không chỉ viết mà còn biết tác nghiệp đa phương tiện; các ban, bộ phận không làm việc tách rời mà phối hợp theo quy trình chung. Phong cách lãnh đạo trong lĩnh vực này cần đề cao sự cởi mở, sẵn sàng chấp nhận cái mới, khuyến khích thử nghiệm và dám thay đổi.

 Phong cách lãnh đạo cần đề cao sự cởi mở, sẵn sàng chấp nhận cái mới, khuyến khích thử nghiệm và dám thay đổi (Ảnh tư liệu)

Trên phương diện hợp tác, xã hội hóa và phát triển kinh tế báo chí, Tạp chí Sức Khỏe Cộng Đồng có thể khai thác lợi thế là cơ quan truyền thông gắn với các chương trình y tế cộng đồng, an toàn thực phẩm, chăm sóc sức khỏe học đường, phòng chống dịch bệnh, dinh dưỡng, sức khỏe tinh thần… Bằng cách thiết kế các gói truyền thông chuyên đề, hội thảo, tọa đàm, diễn đàn kết nối giữa nhà quản lý – chuyên gia – doanh nghiệp – cộng đồng, Tạp chí vừa thực hiện tốt vai trò cầu nối, vừa tạo nguồn lực tài chính chính đáng để tái đầu tư cho hoạt động tòa soạn. Tuy nhiên, mọi hợp tác, tài trợ đều phải dựa trên những giá trị nền tảng: không đánh đổi uy tín, không chạy theo lợi ích ngắn hạn, đặt sức khỏe cộng đồng và trách nhiệm xã hội lên hàng đầu. Mô hình 7S nhắc Tạp chí luôn giữ sự cân bằng giữa nguồn thu và giá trị cốt lõi; giữa hiệu quả kinh tế và tính chuẩn mực của nghề báo.

Mô hình 7S nhắc Tạp chí luôn giữ sự cân bằng giữa nguồn thu và giá trị cốt lõi; giữa hiệu quả kinh tế và tính chuẩn mực của nghề báo (Ảnh tư liệu)

Xét trên lĩnh vực xây dựng đội ngũ và phát triển thương hiệu, Tạp chí Sức Khỏe Cộng Đồng cần coi con người là trung tâm của mọi chiến lược. Đội ngũ lãnh đạo, phóng viên, biên tập viên, nhân viên kỹ thuật, truyền thông, hành chính… phải cùng chia sẻ một hệ giá trị chung, đó là tình yêu với nghề, ý thức kỷ luật, sự cầu thị trong chuyên môn và niềm tự hào về Tạp chí. Việc tổ chức các lớp tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ, trao đổi chuyên môn với các cơ quan báo chí lớn, các trường đào tạo báo chí là hướng đi cần thiết. Song song, Tạp chí cũng cần xây dựng thương hiệu một cách nhất quán trên tất cả các nền tảng: logo, khẩu hiệu, phong cách nội dung, cách tương tác với bạn đọc, hình ảnh lãnh đạo và đội ngũ. Thương hiệu không chỉ đến từ những gì Tạp chí nói, mà còn từ cách Tạp chí làm và cách Tạp chí ứng xử trước các vấn đề của xã hội.

Tạp chí Sức Khỏe Cộng Đồng luôn coi con người là trung tâm của mọi chiến lược (Ảnh tư liệu)

Nhìn toàn diện các lĩnh vực hoạt động của Tạp chí Sức Khỏe Cộng Đồng qua lăng kính mô hình McKinsey 7S, có thể thấy rõ rằng: phát triển bền vững không chỉ là khẩu hiệu, mà là kết quả của một quá trình đồng bộ hóa bảy yếu tố chiến lược, cấu trúc, hệ thống, nhân lực, phong cách lãnh đạo, năng lực cốt lõi và giá trị chung. Khi các yếu tố này được nhận diện đầy đủ, sắp xếp hợp lý, vận hành nhịp nhàng, Tạp chí sẽ có đủ năng lực để bước vào thời kỳ tòa soạn hội tụ, tự tin khẳng định vị trí của mình trong hệ thống báo chí cách mạng Việt Nam và trong lòng bạn đọc cả nước.